بررسی رژیم جریان بر روی مدل فیزیکی قسمتی ازسرریز اوجی سد سیوند

چکیده امروزه نقش سدها در زندگی بشر مخصوصاٌ درکشورهایی نظیر ایران بعنوان یکی از زیر ساخت های اساسی درتوسعه پایدار و بهینه از منابع آب مشهود است. سرریز از سازه های مهم هر سد می باشد که امکان خروج سیلابهای اضافه بر ظرفیت سد را میسر می سازد و به عبارت دیگر کنترل ارتفاع و حجم آب دریاچه پشت سد از دیگر کاربردهای مهم سرریزها می باشد . از بین سرریزها ، سرریز اوجی به خاطر بازده هیدرولیکی بالا بیشترین کاربرد را دارد. با توجه به این واقعیت که انجام آزمایش بعنوان دقیقترین روش در بررسی مسائل و مشکلات پیش روی این گونه سازه ها مطرح می باشد، محققان و طراحان را برآن داشته تا باساخت مدل فیزیکی از سازه ی طراحی شده و انجام آزمایشات از جنبه های پنهان پدیده، توسط شبیه سازی جریانهای واقعی پرده بردارند. جهت بررسی رژیم جریان بر روی قسمتی از سرریز اوجی سد سیوند مدل فیزیکی سرریز اوجی با مقیاس 1:100 در فلوم آزمایشگاه هیدرولیک دانشگاه آزاد مرودشت با مصالحی از قبیل ورق پلکسی گلاس ، فوم ، طلق ، چوب و غیره ساخته شد . عملیات داده برداری در 14 مرحله با دبی های متفاوت انجام گردید و پس از تجزیه و تحلیل داده ها این نتایج حاصل گردید که، عدد رینولدز و عدد فرود در سازه شوت با افزایش دبی به دلیل افزایش سرعت ، بترتیب در محدوده جریانهای متلاطم و فوق بحرانی می باشد و عدد رینولدز و عدد فرود در مقطع ما بین سرریز اوجی اصلی و اوجی کنترل به واسطه استغراق ایجاد شده ، دارای کمترین مقدار می باشند و ضریب c سرریز اوجی مدل 796/1 محاسبه گردیده است .همچنین با توجه به آنالیز رژیم جریان بر روی مدل وضعیت جریان تا دبی حدود 2000 متر مکعب بر ثانیه در نمونه واقعی مدل گردید و مشکلی در آن مشاهده نگردید. با توجه به محاسبه عدد کاویتاسیون بحرانی در بعضی آزمایش ها ، سازه سد با تخریب روبرو است، از این رو احداث کانالهای هوادهی در نقاطی از مقطع خروجی سرریز توصیه می گردد .